Christus aan het kruis met Maria, Johannes de Evangelist en Maria Magdalena, ca. 1510-1520

Dit paneeltje uit het Leidse St. Caeciliagasthuis vertelt de passage uit het evangelie van Johannes (19: 26-27) waarin Christus de zorg voor Maria aan de apostel Johannes toevertrouwt. Maria Magdalena omklemt vol verdriet de voet van het kruis. In de religieuze beleving van de laat middeleeuwse mens stond het gevoel centraal. In de beeldtaal maakte de triomferende en oordelende Christus plaats voor de lijdende Christus. Dit lijden benadrukte Christus’ menselijkheid en was voor de gelovige onderwerp van meditatie. Naast meditatieboeken hielpen concrete voorstellingen van de menselijkheid van Christus de gelovige bij persoonlijke meditatie en gebed. De kunst sloot bij deze devotiepraktijk aan: details uit de laatmiddeleeuwse passieliteratuur werden in beeld gebracht.