Museum De Lakenhal vernieuwt! Daarom is het museum gesloten tot 20 juni 2019. Hoogtepunten uit de collectie gaan op reis naar verschillende musea, waaronder het Rijksmuseum, het Frans Hals Museum en de Hermitage in Amsterdam. Waar hangt uw favoriet op dit moment? Hier vindt u het actuele overzicht.
Museum De Lakenhal in het Rijksmuseum, Amsterdam
- Lucas van Leyden, Laatste Oordeel (ca. 1526-27)
- Engebrechtsz, Drieluik met bewening van Christus (ca. 1508-10)
- Jan Lievens, Pilatus wast zijn handen in onschuld (ca. 1626)
- J.C. Breghtel, Bokaal van de winterkoningin (1641)
- Jan van Goyen, Zeil- en roeiboten in een riviermonding (1640)
- Floris Verster, Bloemen en bladeren (1888)
- Menso Kamerlingh Onnes, Jenny (1888)
- Paulus Constantijn La Fargue, Vergaderzaal (1774)
- Paulus Constantijn La Fargue, Vergaderzaal (1780)
- Jan Baptist Xavery, Reliëf met twee putti en een lam (1740)
- Rembrandt Harmensz. van Rijn, Historiestuk met zelfportret van de schilder (1626)
- Joost Janz. Lanckaert, Het ontzet van Leiden (1587-1589)
NACHTWACHT VAN DE ZESTIENDE EEUW
Het 'Laatste Oordeel' (ca. 1526-27) van Lucas van Leyden wordt ook wel de ‘Nachtwacht van de zestiende eeuw’ genoemd. In het Rijksmuseum hangt dit monumentale drieluik dan ook op de Eregalerij, thuisbasis van Rembrandts originele 'Nachtwacht' (1642).
Drieluik met het Laatste Oordeel
Lucas van Leyden
Het Laatste Oordeel van Lucas van Leyden geldt als meesterwerk van de noordelijke Renaissance. De natuurlijke weergave van het lichaam in complexe houdingen bereikte Lucas door studie van anatomie en perspectief met behulp van prenten naar werk van renaissanceschilders als Michelangelo, Rafaël, Dürer en Signorelli. Het onderwerp is ontleend aan de Openbaring van Johannes (20: 11-15), waarin hij als in een visioen de terugkeer van Christus op aarde beschrijft. Omringd door de apostelen, heiligen en engelen oordeelt Christus op de Laatste Dag wie naar de hemel gaat en wie naar de hel. De gelukzaligen worden links naar de hemel geleid, rechts sleuren gedrochten en duivels de verdoemden het hellevuur in. In afwijking van de traditie schilderde Lucas van Leyden het drieluik zonder opdrachtgevers. Lucas van Leyden maakte dit drieluik in opdracht van de kinderen van Claes Dircsz. van Swieten ter nagedachtenis aan hun vader, een Leidse houthandelaar, kerkmeester, schepen en in 1523 ook burgemeester van Leiden. Na voltooiing werd het in de Pieterskerk geplaatst. De patroonheiligen van Leiden, de apostelen Petrus en Paulus, schilderde Lucas op de buitenzijden van de luiken. Petrus en Paulus zitten vóór een indrukwekkend landschap dat om diepte te suggereren met verschillende kleuren en volgens een vast schema is opgebouwd. Bij het schilderen koos Lucas voor een hoog gezichtspunt, waardoor hij in dit fantasielandschap zoveel mogelijk elementen uit de zichtbare wereld kon samenbrengen. Zijn Antwerpse tijdgenoot Joachim Patinier maakte als eerste het landschap tot hoofdonderwerp en bracht de religieuze figuratie terug tot bescheiden proporties.
Lees meerMiddeleeuwse kunst
Het drieluik met de 'Bewening van Christus', in 1508-10 geschilderd door Cornelis Engebrechtsz., is te bewonderen op de afdeling middeleeuwse schilderkunst.
Drieluik met de bewening van Christus met stichters en heiligen, met op de buitenluiken de heiligen Apollonia, Gertrudis van Nijvel, Agatha en Agnes
Cornelis Engebrechtsz.
Museum De Lakenhal in de Hermitage, Amsterdam
De Hermitage in Amsterdam toont momenteel twee werken uit de collectie van Museum De Lakenhal:
- Jan van Goyen, Gezicht op Leiden uit het noordoosten (1650)
- Hendrik van der Burgh, De Groenmarkt met gezicht op de Stille Rijn in Leiden (1660)
Museum De Lakenhal in het Frans Hals Museum, Haarlem
Het Frans Hals Museum is een gelukkig huwelijk van twee collecties. Het Frans Hals Museum kent twee uiterste polen: de internationaal vermaarde collectie 17e-eeuwse kunst uit Haarlem, de bakermat van de Nederlandse schilderkunst uit de Gouden Eeuw – met Frans Hals als pater familias. Daarnaast de collectie met actuele kunst uit de 20e en 21e eeuw, met focus op cutting edge werk van toonaangevende hedendaagse kunstenaars. Tot aan het voorjaar 2019 zal werk uit de collectie van Museum De Lakenhal hier te zien zijn:
- Pieter Pietersz., Kruisiging van Christus (16e eeuw)
Museum De Lakenhal in het Katwijks Museum
Toorop in Katwijk
Jan Toorop (1858–1928) is een van de belangrijkste Nederlandse kunstenaars uit de periode 1880-1910. Aanvankelijk werkte hij in impressionistische stijl, maar via het pointillisme ontwikkelde hij zich tot symbolistisch schilder. Ook was hij actief als portrettekenaar en ontwierp hij keramiek, reclame-affiches en boekbanden. De Nederlandse art nouveau wordt vaak met zijn werk geassocieerd. Van 1890 tot 1892 en van 1899 tot 1904 woonde Jan Toorop in Katwijk aan Zee. Hier werd in 1891 zijn dochter, de latere kunstenaar Charley Toorop geboren. In het Katwijks Museum is tot voorjaar 2019 het werk Twee Bomen (ca. 1897) van Jan Toorop te zien.
Twee bomen
Jan Toorop werd geïnspireerd door het werk van de Franse pointillisten waarvan werk geëxposeerd werd op tentoonstellingen van de progressieve Brusselse kunstenaars-vereniging Les Vingt. In 1885 viel Toorop als enige Nederlander de eer te beurt lid te worden van Les Vingt.
Twee bomen
Jan Toorop
Jan Toorop werkte vanaf midden jaren ’80 veel in een gepointilleerde stijl. Hij werd hiertoe geïnspireerd door het werk van de Franse pointillisten wier werk geëxposeerd werd op tentoonstellingen van de progressieve Brusselse kunstenaars-vereniging Les Vingt. In 1885 viel Toorop als enige Nederlander de eer te beurt lid te worden van Les Vingt. Het was een erkenning van zijn status als internationaal gerespecteerde avant-garde kunstenaar. Toorop organiseerde ook een tentoonstelling van Les XX (Les Vingt) in Den Haag. Dit schilderij bevond zich in de collectie van H.P. Bremmer en zijn nazaten totdat het in 2011 werd gekocht door Museum De Lakenhal.
Lees meerMuseum De Lakenhal in het Kröller-Müller Museum
Het Kröller-Müller Museum toont twee topstukken uit de collectie van Museum De Lakenhal in de tentoonstelling Als kunst je lief is:
- Rembrandt Harmensz. van Rijn, Brillenverkoper (ca. 1624)
- Theo van Doesburg, Contra-compositie VII (1924)
De tentoonstelling Als kunst je lief is toont 80 belangrijke kunstwerken uit meer dan 40 musea in Nederland. De werken – die allemaal in de laatste tien jaar met steun van de Vereniging Rembrandt zijn verworven – worden voor één keer bijeengebracht, exclusief in het Kröller-Müller Museum. De tentoonstelling is te zien van 30 september 2018 tot en met 3 februari 2019.
Rembrandts Brillenverkoper
Rembrandt schilderde deze reeks over de vijf zintuigen op 18-jarige leeftijd. Het zijn de vroegst bekende schilderijen van de Leidse meester.
Brillenverkoper (Marskramer die een bril verkoopt)
Rembrandt Harmensz. van Rijn
Dit tafereeltje met een brillenverkoper is een allegorie op het gezicht. Het behoort tot een serie van de vijf zintuigen die Rembrandt rond 1624 schilderde. Hij was toen ongeveer achttien jaar oud; het zijn Rembrandts vroegst bekende werken. Hoewel het werk nog vrij onbeholpen oogt, loopt het in aandacht voor clair-obscur en psychologie van de figuren vooruit op het latere werk waarmee Rembrandt beroemd zou worden. De kleding van de brillenverkoper is die van Oosterse marskramers, die indertijd hun waren op jaarmarkten aanboden.
Lees meerMuseum De Lakenhal in Stedelijk Museum Alkmaar
Stedelijk Museum Alkmaar is hét geheugen van de stad Alkmaar en het vertrekpunt voor iedereen die de geschiedenis en de kunst van Alkmaar en omgeving wil beleven en ontdekken. In het museum wordt het verleden gepresenteerd in afwisselende en interactieve opstellingen met hoogwaardige collecties oude en vroegmoderne schilderkunst en kunstnijverheid. De 'Gouden Eeuw', 'Victorie!' en 'Portret van Alkmaar' belichten de roemrijke stadsgeschiedenis. Daarnaast is een verrassende presentatie van de fraaie collectie Bergense School te zien. Momenteel is De overhandiging van de oorkonde van 1255 van Graaf Willem II van Holland aan de Heemraden van Rijnland (1655), uit de collectie van Museum De Lakenhal, in Alkmaar te zien. Dit werk heeft Museum De Lakenhal in langdurig bruikleen van het Hoogheemraadschap van Rijnland, sinds 2008.
DE OVERHANDIGING VAN DE OORKONDE VAN 1255 VAN GRAAF WILLEM II VAN HOLLAND AAN DE HEEMRADEN VAN RIJNLAND
Dit schilderij, gemaakt 400 jaar na het verlenen van het privilege, laat zien dat aan handgeschreven documenten belangrijke, eeuwenoude rechten werden ontleend.
De overhandiging van de oorkonde van 1255 van Graaf Willem II van Holland aan de Heemraden van Rijnland
Caesar van Everdingen
Dit schilderij, gemaakt 400 jaar na het verlenen van het privilege, laat zien dat aan handgeschreven documenten belangrijke, eeuwenoude rechten werden ontleend.
Lees meer