EEN REMBRANDT VOOR LEIDEN
17 februari 2012
De gemeente Leiden en Museum De Lakenhal kopen, met steun van het Mondriaan Fonds, de Vereniging Rembrandt en de Vereniging van Belangstellenden in De Lakenhal, het vroegst bekende schilderij van Rembrandt Harmensz. van Rijn: Brillenverkoper (1623-1624). Na bijna vierhonderd jaar zal de stad Leiden nu voor het eerst een schilderij van deze wereldberoemde Hollandse meester in eigen bezit hebben. Rembrandt schilderde het werk omstreeks zijn 17de levensjaar in zijn geboortestad Leiden.
Leiden
Wethouder van Cultuur, Jan-Jaap de Haan: “Voor Leiden is deze aankoop van groot historisch belang. Het bezit van deze vroege Rembrandt past bij Leiden als een stad van kennis en cultuur. Leiden is de 3de museumstad, de 3de monumentenstad en de 4de cultuurstad van Nederland. In Leiden is de monumentale, historische binnenstad nog grotendeels intact. Het Leiden van Rembrandt is er nog. Een werk van Rembrandt mocht niet ontbreken.”
Bakermat
Leiden is de bakermat van de Hollandse schilderkunst van de 17de eeuw. Museumdirecteur Meta Knol: “Naast de jonge Rembrandt werkten ook Jan Lievens, Jan Steen en Jan van Goyen in de sleutelstad. Als kunstenaar liet Rembrandt zich inspireren door Lucas van Leyden, de grote wegbereider van de renaissance in de Noordelijke Nederlanden. Op zijn beurt beïnvloedde Rembrandt jongere Leidse kunstenaars zoals Gerard Dou en de Leidse fijnschilders in de loop van de 17de eeuw, tot Floris Verster in de 19de eeuw en Jan Wolkers in de 20de eeuw. Van al deze schilders zijn werken aanwezig in de collectie van Museum De Lakenhal. Met de Brillenverkoper van Rembrandt wordt daaraan een topstuk toegevoegd van internationaal belang.”
Brillenverkoper
De Brillenkoper getuigt al onmiskenbaar van de artistieke uitdagingen waarmee Rembrandt (Leiden, 15 juli 1606 – Amsterdam, 4 oktober 1669) gaandeweg beroemd zou worden: de contrasten tussen licht en donker, de losse verftoets en de levensechte koppen van de hoofdfiguren. Het schilderijtje maakte oorspronkelijk deel uit van een serie van vijf kleine paneeltjes, met als onderwerp de vijf zintuigen. Twee van de drie overgebleven schilderijen (het ‘gevoel’ en het ‘gehoor’) bevinden zich in een particuliere collectie in New York. Het derde paneel (het ‘zicht’) wordt straks, met de verwerving door de stad Leiden en Museum De Lakenhal, voor het Nederlandse cultuurbezit behouden. Vanaf 17 februari zal de nieuwe aanwinst in een speciale presentatie in het museum te bewonderen zijn.
Toeschrijving
De Brillenverkoper werd in 1968 voor het eerst gepresenteerd in de tentoonstelling Rondom Rembrandt in Museum De Lakenhal. Destijds werd het relatief kleine schilderij nog gezien als een vroeg werk uit de omgeving van Rembrandt. Sinds 1992 is de toeschrijving aan Rembrandt in het kader van het Rembrandt Research Project door alle kenners bevestigd.
Over de identiteit van de verkoper en het aankoopbedrag worden geen mededelingen gedaan.
De aankoop is mogelijk gemaakt met financiële steun van de Vereniging Rembrandt, het Mondriaan Fonds en Vereniging van Belangstellenden in De Lakenhal (VBL).
De Vereniging Rembrandt is het grootste particuliere kunstmecenaat in Nederland. Met haar onafhankelijke expertise steunt zij kunstaankopen voor de Nederlandse musea. Met deze aankoop is de ontwikkeling van Rembrandt binnen het Nederlands openbaar kunstbezit van begin tot eind te zien.