Galerij van Leidens Roem
13 september 2010
De historische afdeling van Museum De Lakenhal in Leiden heeft een transformatie ondergaan. De nieuwe inrichting is geïnspireerd op het jaar 1872, toen het museum voor het eerst open ging voor het publiek. Op 3 oktober van dat jaar konden de Leidse historische collecties voor één dag gratis bekeken worden in verband met de viering van Leidens Ontzet. De reconstructie van de allereerste inrichting die nu is gerealiseerd, werd gemaakt door conservator Jori Zijlmans. Zij baseerde zich op bronnenonderzoek in het Regionaal Archief Leiden.
In 1874 openden de deuren van Stedelijk Museum De Lakenhal officieel voor het publiek. Het werd gevestigd in de 17de-eeuwse Laecken-halle aan de Oude Singel, die na de ineenstorting van de lakenindustrie in gebruik was geweest als Kamer van Koophandel en cholerahospitaal. Op de tweede verdieping van dit gebouw werd in 1872 al een tentoonstellingsruimte gewijd aan de historische collectie van de stad Leiden. De roodbruine wanden van deze zaal waren van onder tot boven behangen met schilderijen. Op de plek waar het enorme schilderij De Zelfopoffering van Burgemeester van der Werff hing, was een nis waarvoor het plafond werd verhoogd. In vitrines lagen herinneringen aan het Beleg en Ontzet van Leiden. Tijdens een uitgebreid onderzoek van schriftelijke bronnen in het Regionaal Archief ontdekte conservator Jori Zijlmans notulen van de museumcommissie, waarin de toenmalige zaalinrichting deels werd beschreven.
In het kader van het grootschalige project Werk in Uitvoering, waarin De Lakenhal haar eigen collectie en ontstaansgeschiedenis onderzoekt, is deze ruimte nu weer in oude luister teruggebracht. De muren zijn in dezelfde roodbruine kleur geverfd en er zijn uitsluitend schilderijen en voorwerpen te zien uit de oorspronkelijke collectie van de Lakenhal. Heel bijzonder is dat het beroemde 16de-eeuwse Lanckaerttapijt, waarop het Beleg en Ontzet van Leiden is afgebeeld, weer te bewonderen is. Dit tapijt van bijna 3 bij 4 meter laat als een stripverhaal zien hoe de Geuzen in 1574 van Rotterdam naar Leiden oprukten. Er is, als enig hedendaags element, een animatiefilm aan toegevoegd waarin het tapijt in een digitale kaart verandert waarop de tocht van de Geuzen die twee maanden duurde te volgen is.
In verband met de viering van 3 oktober is De Lakenhal op zondag 3 oktober van 12.00 tot 17.00 geopend. Tussen 14.00 en 16.00 uur zijn er doorlopend gratis rondleidingen door het hele museum. Maandag 4 oktober is De Lakenhal van 10.00 tot 12.00 uur gratis toegankelijk. Daarmee zet het museum de traditie voort die sinds 1872 in De Lakenhal, en sinds 1824 in het Leidse stadhuis, werd ingezet.