LAKENHAL OP DE KAART
21 juni 2016
Museum De Lakenhal heeft een zogenaamde ‘Grote Hagen’ stadskaart uit 1670 verworven. Deze grote wandkaart van Leiden is gedrukt van twaalf koperen gravureplaten van Christiaan Hagen (1633-1695), die het museum al in de collectie had. Deze platen behoren tot de allereerste collectiestukken van het museum, getuige hun inventarisnummer 2. Ze staan al genoemd in de eerste museumcatalogus van 1875-76. Het is erg bijzonder dat deze platen nooit zijn kwijtgeraakt, beschadigd of omgesmolten, zoals in vele andere steden is gebeurd. Een zeventiende-eeuwse kleurenafdruk van de kaart bevond zich echter nog niet in de collectie, wat de verwerving van de kaart des te belangrijker maakt. De 'Grote Hagen' die Museum De Lakenhal heeft verworven hing jarenlang in het La Place restaurant van V&D in Leiden.
Grote Hagen gravureplaten
Aan de randen van de Grote Hagen kaart staan afbeeldingen van de belangrijkste gebouwen van de stad Leiden in de zeventiende eeuw, waaronder ook de Lakenhal uit 1640, waarin het museum sinds 1874 huist. Verder ook de Hooglandse Kerk, de Pieterskerk, de Marekerk, de burcht en de universiteit met de hortus. Dergelijke kaarten waren een belangrijk statussymbool van een zelfbewuste stad in grote bloei.
grote en kleine Hagen
Het nieuw verworven exemplaar is een zogeheten ‘Grote Hagen’, maar er bestaat ook een kleine stadskaart van Hagen. Het museum heeft ook deze kleinere gravureplaten in de collectie, en een druk uit 1675.
kaarten ruilen
Het lijkt erop dat de stad ooit wel degelijk in het bezit was van een Grote Hagen stadskaart. In het museum is de zogenaamde 'Rijnland kaart' te bewonderen. Deze kaart werd in 1882 door het museum als geschenk aanvaard van het Hoogheemraadschap van Rijnland. In de notulen van 9 december 1882 wordt melding gemaakt van een ruil.
Rijnland kaart
Er staat: "3e. Kaart van het Hoogheemraadschap van Rijnland met vergulden lijst ter vergoeding voor de Kaart van Leiden ao 1670, die de stad aan genoemd Hoogheemraadschap had geschonken."
onderzoek
Het betreft waarschijnlijk de kaart uit 1670, die te vinden is in het online archief van het Hoogheemraadschap.
bekijk de kaartConservator kunstnijverheid Prosper de Jong zal het onderzoek naar de link tussen de kaarten voortzetten.
Het moet er fantastisch uitzien als straks, na de heropening in 2018, die twee kaarten in de buurt van elkaar te zien zijn.
Conservator Prosper de Jong