7 juni 2018

Museum De Lakenhal vernieuwt met kunstopdrachten

Museum De Lakenhal vraagt kunstenaars en ontwerpers om een reeks bijzondere opdrachten te realiseren, als bijdrage aan de museale vernieuwing. Zo worden innovatieve wandbespanningen, eigentijdse glas-in-loodramen en gloednieuwe wandtapijten aan het gebouw toegevoegd. De resultaten zijn vanaf de feestelijke heropening op 20 juni 2019 in het museum te zien.

Heden en verleden

Museum De Lakenhal wil heden en verleden verbinden en voegt daarom graag eigentijdse perspectieven toe aan de historische collectiepresentatie. Aan de Amerikaanse kunstenaar Mark Dion, de Belgische fotograaf Karin Borghouts, de in Nederlandse woonachtige Sophie Ernst, Thomas Raat en Aleksandra Gaca én de uit Leiden afkomstige Iemke van Dijk en Ankie Stoutjesdijk is gevraagd om nieuwe werken te maken, geïnspireerd op de collectie en geschiedenis van het museum. Zo vindt een eigentijdse integratie van architectuur, vormgeving en beeldende kunst plaats. Dit past in een historische lijn, waarin van oudsher bijzondere voorwerpen als aard- en nagelvaste collectie aan het museumgebouw werden toegevoegd.

Mark Dion: hedendaags rariteitenkabinet

Mark Dion (1961, woont/werkt in New York) maakte een voorstel voor een eigentijds rariteitenkabinet dat permanent wordt opgenomen in de Universiteitskamer. Die kamer wordt gewijd aan de oprichting van Universiteit Leiden in 1575 en betekenis daarvan voor de ontwikkeling van de stad. Dion kiest allerlei bijzondere voorwerpen uit natuurhistorische en wetenschappelijke collecties van zowel Museum De Lakenhal als uit andere verzamelingen, en wil deze presenteren als driedimensionale prints in een glow-in-the-dark-rariteitenkabinet.

Sophie Ernst: filminstallatie Toverkamer

Museum De Lakenhal bezit een unieke collectie achttiende-eeuwse toverlantaarns en toverlantaarnplaten. Hoogtepunten uit die collectie worden straks getoond worden in de zogenaamde Toverkamer. Voor deze ruimte ontwerpt beeldend kunstenaar Sophie Ernst (1972, woont/werkt in Berlijn) een hedendaagse filminstallatie. Ernst promoveerde in 2016 aan de Universiteit Leiden op het onderwerp De magie van projectie. Haar nieuwe installatie wekt de magische ervaring van de historische projectietechnieken voor de ogen van het publiek tot leven.

Thomas Raat: hedendaagse kunst

De uit Leiden afkomstige kunstenaar Thomas Raat (1979, woont/werkt in Amsterdam) ontwerpt een kunsttoepassing voor de verdieping van de Papevleugel, parallel aan de collectiepresentatie ‘Zoektocht naar moderniteit, 1875-1940’. Raat verbleef het afgelopen jaar enkele maanden als artist in residence in het bekende Van Doesburghuis in Meudon (Parijs). Daar ontwikkelde hij een plan voor een monumentale wandtoepassing in Museum De Lakenhal, die zich inhoudelijk verbindt met de geboorte en ontwikkeling van het modernisme. Door herkenbare elementen uit ons dagelijks leven te verbinden met de schilderkunst, onderzoekt hij hoe de historische avant-garde doorwerkt in de beeldcultuur en de leefwereld van nu. Zijn werk plaatst oorspronkelijkheid, handwerk en authenticiteit naast massaproductie, kopie en pastiche.

Iemke van Dijk: hedendaagse glas-in-loodramen

Beeldend kunstenaar Iemke van Dijk (1969, woont/werkt in Leiden) ontwerpt splinternieuwe glas-in-loodramen voor de ruimte waarin de zeventiende-eeuwse katholieke schuilkapel is opgesteld, die in 1926 vanuit de Hooigracht naar het museum werd overgebracht. Tijdens de huidige restauratie van het museum werden in deze ruimte drie verloren gewaande ramen teruggevonden. Bij het ontwerpen laat Van Dijk zich inspireren door de geschiedenis en de aard van deze ruimte. Ze maakt een abstract ontwerp van grote eenvoud en sobere schoonheid, rekening houdend met de inval en verstrooiing van natuurlijk daglicht.

Aleksandra Gaca: wandbespanning Auditorium

Textielontwerper Aleksandra Gaca (1969, woont/werkt in Delft) is gespecialiseerd in het ontwerpen van innovatieve stoffen voor specifieke toepassingen. Voor Museum De Lakenhal ontwerpt zij een wandbespanning voor het nieuwe auditorium, die behalve esthetische waarde ook een geluiddempend effect heeft. Gaca liet zich daarbij inspireren door het werk van Theo van Doesburg (1884-1931), die in 1917 in Leiden de beroemde De Stijl-beweging oprichtte. Diens schilderij Contra-compositie in dissonanten XVI uit 1925 is op subtiele wijze verwerkt in een geraffineerde en oogstrelende nieuwe wandbespanning.

Ankie Stoutjesdijk: wandtapijt Achterplaats

Om het publiek straks in één beeld een overzicht te kunnen bieden van de historische ontwikkeling van de stad Leiden, is aan de Leidse ontwerper Ankie Stoutjesdijk (1973) de opdracht gegeven om een wandtapijt te ontwerpen. Dit monumentale tapijt (4 x 4,5 meter) krijgt straks een centrale plek op de nieuwe Achterplaats, waar het tevens een akoestische functie vervult. Stoutjesdijk ontwikkelt het tapijt in samenwerking met het TextielLab (Textielmuseum Tilburg). Haar ontwerp is geïnspireerd op historische kaarten in combinatie met eigentijdse infographics. De techniek van een geweven tapijt sluit prachtig aan bij de oorsprong van het museumgebouw als keurhal van geweven, wollen stoffen- het Leids Laken.

Karin Borghouts: fotografie

De Belgische fotografe Karin Borghouts (1959, woont/werkt in Kalmthout, België) legt in opdracht van Museum De Lakenhal de transformatie van het gebouw tijdens de restauratie en uitbreiding vast in een reeks van circa twintig foto’s. Borghouts is opgeleid als kunstenaar en gespecialiseerd in het fotograferen van architectonische binnen- en buitenruimten. Haar monumentale foto’s brengen plaatsen en ruimten in beeld alsof het stillevens zijn, zonder menselijke figuren. De fotoreeks die zij maakt van de restauratie en uitbreiding van Museum De Lakenhal wordt opgenomen in de collectie. Bij de feestelijke heropening worden deze gepresenteerd in de nieuwe tentoonstellingszaal.