nieuwsbericht | 30 mei 2023
Drie musea vieren Sieboldjaar met fantasierijke presentatie Siebold’s Dreams
Deze zomer is in maar liefst drie Nederlandse musea werk van kunstenaarsduo Marta Volkova en Slava Shevelenko te zien. Het gaat om wandkleden en prints uit de serie Siebold’s Dreams, die fantasieën gebaseerd op het leven en de collectie van de Duitse arts Siebold laten zien. Museum De Lakenhal, Japanmuseum SieboldHuis en Museum de Schat van Simpelveld werken samen een zo groot mogelijk publiek met dit project te laten kennismaken.
Sieboldjaar
Dit jaar is het precies tweehonderd jaar geleden dat de Duitse arts Philipp Franz von Siebold (1796-1866) in dienst van de Nederlandse regering voet aan wal zette in Japan. Hij landde op de Nederlandse handelsnederzetting Deshima, destijds het enige contact tussen de westerse wereld en het grotendeels afgesloten Japan. Siebold kreeg de opdracht informatie te verzamelen over het land, de handel en het politieke systeem. Gepassioneerd verzamelde hij alles wat hem van waarde leek, waaronder landkaarten, gebruiksvoorwerpen, traditionele kleding, opgezette dieren en prenten van Japanse kunstenaars. Maar bovenal bracht hij meer dan zevenhonderd Japanse planten naar Nederland. Zijn verzamelingen zijn inmiddels wereldberoemd; een groot deel bevindt zich in het huidige Japanmuseum SieboldHuis in Leiden, waar Siebold zich in 1832 vestigde.
Gefascineerd door Siebold
De kunstenaars Marta Volkova en Slava Shevelenko werden geboren in Sint-Petersburg in Rusland. In de jaren tachtig waren zij actief in de undergroundscene van Sint-Petersburg, waar zij ervoeren dat in vrijheid hun kunstenaarschap beoefenen onmogelijk was. In 1991 vertrokken zij daarom naar Nederland, waar ze hun leven en carrière opnieuw hebben opgebouwd. Zij raakten in 2021, toen zij deelnamen aan de expositie Kunst in het Singelpark in Leiden, gefascineerd door Siebolds biografie en collecties. Zij zagen een gelijkenis met hun eigen ervaringen: net als hij begonnen zij een nieuw leven in een ander land, waar zij zich verdiepten in de plaatselijke cultuur. Een grote constante in het oeuvre van Marta & Slava is het begrip mentale vrijheid, waarin alles mogelijk en denkbaar is.
Verhalende kunstwerken
Marta en Slava vertaalden hun fascinatie voor Siebolds leven en collectie in verhalende kunstwerken, waarin feit en fictie door elkaar lopen. In een serie wandtapijten en prints creëerden zij droombeelden die aan Siebolds brein ontsproten hadden kunnen zijn. Net in andere installaties van het kunstenaarsechtpaar lopen in dit werk collectieve en persoonlijke geschiedenis door elkaar. Deze werken worden gecombineerd met teksten van schrijver Marente de Moor, zogenaamde droomduidingen, die een verdiepende laag aanbrengen.
Moeite met wortelen
Siebolds grote inheemse plantencollectie bracht veel kennis naar de westerse wereld. Vandaag de dag wordt echter anders gedacht over de invoering van uitheemse planten: veel invasieve plantensoorten vormen een bedreiging voor de inheemse Europese natuur. In het project Siebold’s Dreams wordt een parallel gelegd tussen het lot van uitheemse plantensoorten en dat van veel mensen die worstelen om raakvlakken met Europa te vinden. Het zijn wetenschappelijke, sociale en morele vraagstukken als deze die de kunstenaars in hun werk verkennen.
Drie presentaties
Het project Siebold’s Dreams wordt vanaf 1 juni op drie locaties in Nederland gepresenteerd. Museum de Schat van Simpelveld, Museum De Lakenhal en Japanmuseum SieboldHuis tonen alle drie verschillende wandkleden en prints die tot dit project behoren. Op die manier kan men op meerdere plekken in het land kennismaken met dit fantasierijke kunstproject. De presentatie in Museum De Lakenhal is te zien tot en met 24 september 2023.