Museum De Lakenhal verwerft uniek ameublement uit De Stijl tijdperk

De collectie van Museum De Lakenhal in Leiden is uitgebreid met een uniek ameublement uit ca. 1920 van Bernard Planjer. De modernistisch vormgegeven meubelstukken uit het tijdperk van De Stijl zijn vanaf heden te zien in het museum. Daarnaast is ook de recente aanwinst van het eerste nummer van het tijdschrift De Stijl te zien. Dit tijdschrift werd vanaf 1917 uitgegeven door Theo van Doesburg, die destijds in Leiden woonde. Hij gaf daarmee het startschot voor de gelijknamige, internationaal invloedrijke kunstbeweging. De aanwinsten zijn een zeer belangrijke verrijking van de collectie moderne kunst van Museum De Lakenhal, met Van Doesburg en De Stijl als belangrijk verzamelgebied. Beide aanwinsten zijn verworven met oog op het landelijk De Stijl-jaar 2017.

In de context van De Stijl

Van Bernard Planjer (Leiden 1892 – 1979 Utrecht) zijn zeer weinig werken bekend. Zijn oeuvre kenmerkt zich door eenvoudige, goed doordachte en uitgebalanceerde vormgeving. De invloeden van de Haagse School komen tot uiting in zijn strakke, door weinig decoratieve details onderbroken vormgeving en zijn keuze voor opvallende kleuren. In de jaren 20 maakte hij het ameublement dat zich nu in Museum De Lakenhal bevindt speciaal voor zijn broer. Planjer kon zich vanwege de persoonlijke band met de opdrachtgever een grote mate van artistieke vrijheid permitteren, wat dit ameublement een blauwdruk van zijn kunnen maakt. Het museum kocht de complete set van een particulier in Duitsland. Conservator Doris Wintgens: ‘Kansen om werk van Planjer aan te kopen doen zich maar zeer zelden voor. Dat een compleet en uniek interieur in het museum terechtgekomen is, mag dan ook een buitenkans heten.’ Behalve het bureau, de stoel en de prullenbak die het museum nu tentoonstelt, is ook een buffet, leunstoel met voetenbankje en kastje verworven. De complete set zal na de heropening van het museum te zien zijn in de nieuwe collectieopstelling van het museum.

De Stijl in Leiden

Planjer werkte in een dynamisch tijdsgewricht. Niet alleen veranderde de leefwereld van de mens op sociaal en wetenschappelijk niveau, ook de kunst stond bol van verandering. Naast de Haagse School was het vooral de opkomst van kunstenaarsbeweging De Stijl die met zijn primaire kleuren en geometrische vormgeving zorgde voor radicale vernieuwing. Theo van Doesburg, zelfbenoemde oprichter, redacteur en propagandist van tijdschrift De Stijl, woonde van 1916 tot 1922 in Leiden. Al vanaf het eerste nummer speelden het tijdschrift en de gelijknamige stijlstroming een grote rol in binnen- en buitenland. Naast bijdragen van De Stijl-leden als Mondriaan, Rietveld, J.J.P. Oud en Bart van der Leck zou Van Doesburg later ook geestverwante kunstenaars in het buitenland uitnodigen om in het tijdschrift te publiceren. Leiden kan bogen op een invloedrijk hoofdstuk binnen de internationale kunstgeschiedenis. Tegenwoordig zijn werken van De Stijl kunstenaars vertegenwoordigd in belangrijke musea en verzamelingen wereldwijd.

100 jaar De Stijl

De twee aankopen uit de periode van De Stijl markeren voor Museum De Lakenhal de aanloop naar manifestatiejaar 2017, waarin landelijk het 100-jarig jubileum van De Stijl wordt gevierd onder de naam Van Mondriaan tot Dutch Design. Museum De Lakenhal organiseert in 2017 onder meer het ‘Openlucht Museum De Lakenhal: 100 jaar na De Stijl’, met werk van hedendaagse kunstenaars in de buitenlucht

NOOT VOOR DE REDACTIE

Museum De Lakenhal is het museum voor kunst, kunstnijverheid en geschiedenis van de stad Leiden. Tot de hoogtepunten uit de collectie behoren werken van oude meesters als Lucas van Leyden, Rembrandt van Rijn en Jan Steen, maar ook van moderne kunstenaars als Theo van Doesburg, Jan Wolkers en Erwin Olaf. Museum De Lakenhal maakt kwaliteitsvolle tentoonstellingen van (inter)nationaal belang op basis van Leidse bronnen. Het museum profileert zich als een vernieuwend netwerkmuseum en verbindt heden en verleden door bezoekers te inspireren met oude en nieuwe gezichtspunten.