PORTRET VAN EEN VAANDELDRAGER VAN DE LEIDSE SCHUTTERIJ
Nieuw in het museum: Portret van een vaandeldrager van de Leidse schutterij van schilder Ary de Vois. Het schilderij uit de 17e eeuw is sinds dinsdag 13 december 2022 in Museum De Lakenhal te zien. De Leidse fijnschilder maakte dit werk op het hoogtepunt van zijn kunnen. Er is verder amper werk van deze Leidse fijnschilder in Nederlandse musea te zien.
Terugkijken lezing 15 januari
Speciaal voor Vrienden, Mecenassen en leden van de Vereniging Rembrandt was er op zondag 15 januari een lezing over het schilderij in Museum De Lakenhal. Conservator oude kunst Janneke van Asperen nam aanwezigen mee in het historische verhaal achter Portret van een vaandeldrager van de Leidse schutterij. Ook vertelde ze meer over de uitzonderlijke kwaliteit van het schilderij en de achtergrond van de schilder. De lezing is hier terug te kijken.
Wil jij voortaan ook zulke exclusieve lezingen bijwonen? Word lid van de Vereniging van Belangstellenden in Museum De Lakenhal. Dat kan al voor 45 euro per jaar. Na het invullen van het aanmeldformulier ontvang je zo spoedig mogelijk bericht.
Steun het museum en word vriend
Ary de Vois (1631/33-1680) schilderde een vaandeldrager van de Leidse schutterij, een intiem en klein portret. Wie deze vaandrig, of vaandeldrager, precies was, dat weten we nog niet. Wél staat vast dat hij deel uitmaakte van de Leidse schutterij. Eén op de acht volwassen mannen was in Leiden lid van deze gewapende burgerwacht, opgericht om de stadsbevolking te beschermen tegen dreigingen van buiten en onrust in de stad. Vaandeldragers moesten volgens de regels van de schutterij ongetrouwd zijn. Het zijn vaak de meest modieuze personages op schuttersstukken, en ze werden door kunstenaars dan ook graag uitgelicht.
Bijzondere voorstelling
Waar men in Amsterdam en Haarlem juist schuttersstukken op groot formaat maakte, bestaat die traditie opvallend genoeg in Leiden nauwelijks. Om juist te kiezen voor een klein en individueel portret van een militaire figuur was een typisch Leidse manier om met het onderwerp om te gaan. Het thema van de vaandeldrager fascineerde zelfs Lucas van Leyden al, die het gebruikte in één van zijn prenten in de vroege 16de eeuw.
Fijnschilders
De manier waarop De Vois op Portret van een vaandeldrager van de Leidse schutterij de verschillende stoffen schilderde is weergaloos. Hij laat met dit werk zien dat hij een absolute topschilder is en een krachtige vertegenwoordiger van de zogeheten Leidse fijnschilders. Deze term verwijst naar een schildertechniek waarbij verschillende materialen levensecht worden weergegeven, met zulke fijne penseelstreken dat ze vrijwel onzichtbaar zijn. De verfijnde en minutieuze techniek is in Leiden, met name door Gerrit Dou, groot geworden. De fijnschilders behoorden in hun tijd tot de beroemdste Nederlandse meesters in binnen- en buitenland.
De weg naar Museum De Lakenhal
De aankoop is gedaan door de Vereniging van Belangstellenden in Museum De Lakenhal (VBL), met onmisbare steun van de Vereniging Rembrandt. De VBL geeft het werk in langdurig bruikleen aan het museum. Het schilderij schittert dankzij het Lucas van Leyden Mecenaat in de nieuwe lijst geheel in de stijl van de jaren 1660. Portret van een vaandeldrager van de Leidse schutterij is geplaatst op de begane grond, in het Fijnschilderskabinet.
Met dank aan VBL
De vriendenvereniging VBL bestaat uit zo'n 500 actieve leden die Museum De Lakenhal een warm hart toedragen. Al meer dan 100 jaar zetten zij zich in om de collectie van Museum De Lakenhal uit te breiden, en brengen zij het museum onder de aandacht. Met steun van de VBL heeft Museum De Lakenhal absolute topstukken kunnen aanschaffen, waaronder Contra-compositie VII van Theo van Doesburg en de Brillenverkoper van Rembrandt van Rijn.