TOPSTUK MUSEUM DE LAKENHAL NAAR EREGALERIJ RIJKSMUSEUM
27 februari 2014
Het Laatste Oordeel van Lucas van Leyden voor het eerst in 487 jaar buiten Leiden te zien. Het Laatste Oordeel, het 16de-eeuwse meesterwerk van Lucas van Leyden is vanaf medio 2015 tot 2017 in het Rijksmuseum te zien. Het wereldberoemde drieluik uit 1526/27 verhuist tijdelijk vanuit Museum De Lakenhal in Leiden vanwege de restauratie en uitbreiding van het museum. Het Rijksmuseum en Museum De Lakenhal gaan samenwerken op het gebied van (kunst)historisch onderzoek, collectiemobiliteit, tentoonstellingen en publieksbereik. De formele samenwerkingsovereenkomst is op donderdag 27 februari in Museum De Lakenhal getekend door de directeuren van beide musea, Wim Pijbes en Meta Knol.
LAATSTE OORDEEL NAAR DE EREGALERIJ VAN HET RIJKSMUSEUM
Het monumentale drieluik wordt ook wel ‘De Nachtwacht van de 16e eeuw’ genoemd. Lucas van Leyden wordt gezien als de wegbereider van de Renaissance in de Noordelijke Nederlanden en was als tekenaar, graficus en schilder een belangrijke inspiratiebron voor Rembrandt. Na 487 jaar zal het Laatste Oordeel nu voor het eerst in de geschiedenis buiten Leiden geëxposeerd worden. Daarmee is het belangrijkste werk uit de collectie van Museum De Lakenhal verzekerd van een groot en internationaal publiek. Lucas van Leydens altaarstuk is nog tot medio 2015 in Museum De Lakenhal te zien.
MUSEALE SAMENWERKING
Museum De Lakenhal en het Rijksmuseum intensiveren de samenwerking op het gebied van collectiemobiliteit, wetenschappelijk (kunst)historisch onderzoek, materiaal-technisch onderzoek en restauratie, tentoonstellingen en publieksbereik. De samenwerking wordt aangegaan voor een periode van vijf jaar en wordt daarna stilzwijgend verlengd. Het sluiten van de samenwerkingsovereenkomst past in het huidige tijdsbeeld, waarbij binnen de culturele sector in toenemende mate wordt samengewerkt. Wim Pijbes: ‘Het is fantastisch dat volgend jaar het meesterwerk van de 16de eeuw uit De Lakenhal komt te hangen naast het meesterwerk van de 17de eeuw in het Rijksmuseum. Wij kijken uit naar een vruchtbare samenwerking tussen de twee musea’.
MOOIE PLANNEN
De samenwerking krijgt concreet gestalte in collectiemobiliteit en in samenwerkingsprojecten rond de 16e eeuw, Leiden Lakenstad en Kunst en Wetenschap. Het eerste project zal plaatsvinden rond de presentatie van ‘Het Laatste Oordeel’ van Lucas van Leyden op de eregalerij van het Rijksmuseum, en houdt materiaal-technisch onderzoek in naar Leidse schilderkunst uit de 16e eeuw uit de collecties van beide musea. Voor het project Leiden Lakenstad zal gezamenlijk historisch onderzoek worden gedaan naar produktie- en handelsnetwerken in Leiden en Amsterdam, waarbij de relatie tussen innovatie en handel in de 17e eeuw wordt onderzocht. Het derde project heeft betrekking op de relatie tussen kunst en wetenschap, ten behoeve van tentoonstellingen in Leiden en Amsterdam in 2019. Hierbij zal ook worden samengewerkt met Museum Boerhaave en de Universiteit Leiden. Een coulant wederzijds bruikleenverkeer vormt een belangrijke pijler onder de samenwerking. In Museum De Lakenhal zal vanaf 2017, na restauratie en uitbreiding van het 17e-eeuwse Rijksmonument, een deel van de collectie van het Rijksmuseum permanent te zien zijn.
BAKERMAT VAN DE GOUDEN EEUW
Ondanks evidente schaalverschillen kennen de beide musea een sterke inhoudelijke synergie op het terrein van de Nederlandse kunst, kunstnijverheid en geschiedenis. De stad Leiden is de bakermat van de schilderkunst van de Gouden Eeuw: de jonge schilders Rembrandt en Lievens groeiden er op, evenals Jan Steen, Jan van Goyen, Gerrit Dou en de Leidse fijnschilders. Sinds 1575 staat de oudste universiteit van Nederland in Leiden. Beroemde Amsterdamse lakenhandelaren bouwden hun vermogen op de kwaliteitsvolle lakense stoffen die in Leiden werden geproduceerd. Deze en andere onderwerpen zullen in de komende jaren door beide musea worden uitgewerkt. Daarbij wordt kennis van het nationale erfgoed verbonden met de ontwikkeling van Leiden als een van de kenmerkende ‘Hollandse steden’ van de 16e en 17e eeuw. Meta Knol: 'We vinden elkaar op het niveau van de inhoud. Dan doet schaal er minder toe. Museum De Lakenhal is gewoon het brutale kleine zusje van het Rijksmuseum!'